سطوخودوس ( لاواندر ) Lavander

کلیات گیاه شناسی اسطوخودوس در بیشتر نقاط دنیا بحالت خود می روید مخصوصا در جنوب فرانسه مناطق مدیترانه و در تورنتو به مقدر زیاد وجود دارد و بسته به شرایط میط و خاک به انواع مختلفه ظاهر می شود . اسطوخودوس گیاهی است چندین ساله به ارتفاع حدود نیم متر با برگهای متقابل ، باریک ، دراز سبز رنگ و پوشیده از کرکهای سفید پنبه ای . گلهای آن برنگ بنفش و بصورت سنبله می باشد . قسمت مورد استفاده این گیاه ، گلها و سرشاخه های گلدار آن است . اسطوخودوس بوی بسیار مطبوعی درد . طعم آن تلخ است و بعلت بوی مطبوع آن در عطر سازی مصرف می شود . اسانس اسطوخودوس که از تقطیر گل و سرشاخه های گلدار این گیاه بدست می آید مایعی است زردرنگ یا زرد مایل به سبز که دارای بوی مطبوعی است .

ترکیبات شیمیایی: اسانس اسطوخودوس دارای حدود 40% استات لینالیل است همچنین در آن ترکیباتی نظیر اسید بوتیریک ، اسید پروپیونیک و اسید والریک ، لینالول آزاد و ژرامبول وجود دارد .

خواص داروئی: اسطوخودوس از نظر طب قدیم ایران گرم و خشک است . 1)برای رفع خستگی و آرامش چند قطره روغن اسطوخودوس را در وان آب گرم ریخته و برای مدت یکربع ساعت در آن دراز بکشید . 2)گرفتگی ها را باز می کند . 3)مقوی معده است . 4)ادرار آور می باشد . 5)معرق است و تب را پائین می آورد . 6)صفرا بر بوده و کبد را بکار می اندازد و بیماری های کبدی را برطرف می کند . 7) ضد تشنج است . 8)برای تقویت عمومی بدن خوب است . 9)کرم های معده و روده را از بین می برد . 10)بیماری های سینه و سرفه را برطرف می کند . 11)در معالجه زکام موثر است . 12)از آن می توان بعنوان مسهل و تمیز کننده استفاده کرد. 13)برای رفع بیماریهای مجاری و ادرار مفید است . 14)برای برطرف کردن رعشه و سرگیجه حدود 5 گرم از پودر آنرا با عسل مخلوط کرده و هر شب بخورید . 15)برای رفع فراموشی و تقویت حافظه از دم کرده اسطوخودوس استفاده کنید . 16)برای رفع بیخوابی یک قطره از روغن اسطوخودوس را روی یک تکه پنبه بچکانید و آنرا داخل بالش خود قرار دهید خواب مطبوعی برای شما می آورد . 17)برای برطرف کردن غم و اندوه هر روز دم کرده اسطوخودوس بنوشید . 18)اگر دست و پای شما خواب می رود از این گیاه استفاده کنید . 19)برای پیشگیری از آب آوردن بدن دم کرده اسطوخودوس بنوشید . 20)زردی را برطرف می کند . 21)برای رفع حالت تهوع و سرگیجه مفید است . 22)سردرد و سردردهای یکطرفه را درمان می کند . 23)برای معالجه ضعف اعصاب مفید است . 24)طپش قلب را از بین می برد .  25) آسم را برطرف می کند . 26)برای رفع ترشحات زنانه می توانید از این گیاه استفاده کنید . 27)برای برطرف کرده سوء هاضمه یک قطره اسانس اسطوخودوس را در یک لیوان آب نیم گرم ریخته و یا یک فنجان از دم کرده آن را بنوشید . 28)اسطوخودوس درمان کنده رماتیسم ، آرتروز و نقرس است . برای این منظور کمپرس آنرا بر روی عضو مورد نظر بگذارید و یا اینکه 2 قطره روغن آنرا با یک قاشق روغن بادام و یا روغن زیتون مخلوط کرده و عضو دردناک را با آن ماساژ دهید . 29)زخم های کهنه را با مالیدن اسانس اسطوخودوس که در الکل حل کرده اید برطرف کنید . 30)برای درمان بیماریهای ریوی 2 تا 3 قطره روغن اسطوخودوس را با یک قاشق غذا خوری روغن بادام و یا روغن زیتون مخلوط کرده و سینه و پشت بیمار را ماساژ دهید . 31) مالیدن پماد اسطوخودوس زخم ها را ضد عفونی کرده و التیام می بخشد . 32)برای برطرف کردن بوهای نامتناسب در منزل چند قطره روغن اسطوخودوس را در آب ریخته و بگذارید به آرامی بجوشد عطر مطبوعی را در هوا پخش می کند . 33)برای رفع بیخوابی یک قاشق چایخوری پودر اسطوخودوس را با یک قاشق چایخوری پودر سنبل الطیب مخلوط کرده و در یک لیوان آبجوش ریخته و بمدت 10 دقیقه دم کنید . این دم کرده را یکساعت قبل از رفتن برختخواب میل کنید تا بیخوابی شما برطرف شود .

طرز استفاده: 1) دم کرده اسطوخودوس : حدود 5 گرم سرشاخه گلدار و یا گل این گیاه را در یک لیتر آبجوش ریخته و بمدت 10 دقیقه دم کنید . مقدر مصرف این دم کرده 4-3 فنجان در روز است . 2)کمپرس اسطوخودوس : 30 گرم گل و یا سرشاخه گلدار این گیاه را با یک لیتر آبجوش مخلوط کرده و بمدت 10 دقیقه دم کنید . 3)اسانس و روغن اسطوخودوس را می توانید از فروشگاههای گیاهان دارویی و یا برخی از داروخانه ها تهیه کنید برای مصرف یک قطره از آنرا با یک قاشق روغن بادام و یا روغن زیتون مخلوط کرده و برای ماساژ استفاده کنید . و یا یک قطره آنرا روی یک حبه قند و یا یک قاشق عسل مخلوط کرده بخورید .

مضرات : اسطوخودوس گیاهی است بی ضرر که همه می توانند از آن استفاده کنند . فقط برای اشخاص صفراوی مزاج خوب نست و باعث آشفتگی می شود . اینگونه اشخاص باید آنرا با سکنجبین یا کتیرا بخورند .