سیب زمینی شیرین

سیب زمینی شیرین

 دراغلب مناطق ایران به سیب زمینی شیرین معروف است ونام محلی آن دربلوچستان « قجرلاهوری » است.به فرانسوی Batae  douce , Batateوبه انگلیسی : Yam Sweet  potato گفته می شود.  گیاهی است از خانواده نیلوفرصحرائی  Convolvuaceae نام علمی آن   Ipomoea batatas (L)  Lamk. و نامهای مترادف آن   Convolvulus batatas L. و   Convolvulus indicus Moris .و    Convolvulus edulis Thunb.  و   Ipomoea batatas Lamk. می باشد.

مشخصات گیاه

گیاهی است چند ساله دارای شاخه های دراز خزنده روی زمین ،ریشه آن متورم ، دراز و شیرین می باشد . برگهای آن قلبی شکل مخروطی موجدار با دمبرگ دراز و به رنگهای بنفش،  ارغوانی وگاهی سفید.گلهای آن منظم ، جام گلها به شکل قیف است .

محصول این گیاه معمولاً  قسمت زیرزمینی آن است که نوعی غده کاذب می باشد چون متورم است و محتوی نشاسته و موادغدایی و موادشیرین است.

این گیاه دارای ارقام مختلفی است که برحسب رنگ  و بزرگی و کوچکی غده آنها مشخص می شود. از جمله  سیب زمینی  شیرین با غده قرمز خاکستری ، سیب زمینی شیرین زردرنگ ، نوعی باغده ریز به نام  Ptate minime   که در اسپانیا کاشته می شود و پر محصول است وسرانجام نوعی با غدة درشت  patate igname که وزن هر غدة آن تا چندکیلوگرم نیز می شود و رنگ گوشت آن سفید است.

نگهدای سیب زمینی شیرین در انبارخیلی مشکل است زیرا زود فاسد می شود و در درجه حرارت کمتر از 5 درجه در مجاورت رطوبت هوا خراب می شود و در درجه حرارت بالا و رطوبت نیز مدت زیاد به صورت غده نمی توان نگهداشت .به همین دلیل برای نگهداری غده ها به منظور کشت بهترین راه این است که در ماسه و جای بسیار سالم و مناسب حفظ شود تا در بهار سال بعد مورد استفاده قرارگیرد.

سیب زمینی شیرین بومی امریکاست ولی در چین وهندوستان و سایر مناطق آسیا وافریقای شمالی و اروپا نیزکاشته می شود. در ایران در بلوچستان می روید و در برخی مناطق دیگر ایران نیز به مساحت محدود کاشته می شود.

ترکیبات شیمیایی

 سیب زمینی شیرین در حدود ده درصد قند و 15درصد فکول (نشاسته سیب زمینی) دارد. طبق تجزیه ای که به عمل آمده روشن شده است که علاوه برقند و نشاسته ،سیب زمینی شیرین دارای مقداری موادچرب و ایپومائین ؤ فیتوسترول ، کاروتن ،کلروژنیک اسید و ویتامینهای  A,B,C می باشد ]روا[.

درگزارش دیگری آمده است که در پیچکهای گیاه و در غده گیاه مواد قارچکش و باکتری کش و یک ماده متبلور جامدکه مؤثر بر ضد جرمهای گرام منفی  ویک ماده مایع مؤثر بر ضدباکتری ها و قارچهای گرام مثبت یافت می شود.

درهر یکصدگرم قسمت قابل خوردن غده سیب زمینی شیرین خام مواد زیر موجود است :

آب 70 گرم ،پروتئین 7ا1گرم ، موادچرب 5/0گرم ،هیدراتهای کربن (قندونشاسته ) 25    گرم ،خاکستر1ا1گرم ،کلسیم 32 میلی گرم ، فسفر47 میلی گرم ،آهن 70/0میلی گرم ،سدیم  10 میلی کرم ، پتاسیم  243  میلی گرم ، ویتامینA  8800 واحدبین المللی ، تیامین 1/0میلی گرم ، رایبوفلاوین 06/0میلی گرم ،نیاسین 6/0میلی گرم و ویتامین C 21  میلی گرم در هریک صدگرم قسمت قابل خودرن غده سیب زمینی شیرین کباب شده در پوست مواد زیر موجود است :

آب 63گرم ،پروتئین 1ا2 گرم ، موادچرب 5/0گرم ،هیدراتهای کربن (قندونشاسته )    32 گرم ،خاکستر 2ا1گرم ، کلسیم 40 میلی گرم ،فسفر 58 میلی گرم ، آهن 9/.میلی گرم ،سدیم 12 میلی گرم ، پتاسیم 300 میلی گرم ، ویتامینA 8100 واحدبین المللی ، تیامین 9./. میلی گرم ، رایبونلاوین  07/0 میلی گرم ، نیاسین 7/0 میلی گرم و ویتامین C 22میلی  گرم .

در هر یکصدگرم قسمت قابل خوردن غده سیب زمینی شیرین آب پز در پوست مواد زیر موجود است:

آب 70 گرم ، پروتئیین 7ا1گرم ،مواد چرب  4/0گرم ،هیدراتهای کربن (قندونشاسته ) 25 گرم ، خاکستر 1/0گرم ،کلسیم  32 میلی گرم ، فسفر47  میلی گرم ،آهن 7/0 میلی گرم ، سدیم 10 میلی گرم ، پتاسیم  243 میلی گرم ، ویتامینA  7900واحد بین المللی  ، تیامین 09/0 میلی گرم ، رابوفلاوین 06/0میلی گرم ، نیاسین 6/0میلی گرم و ویتامینC 17میلی گرم .

خواص –کاربرد

درچین از غده آن به عنوان مقوی برای معده (لوئی) و طحال وکلیه (استوارت) استفاده می شود.

در هندوچین برای تقویت اشخاصی که دوره نقاهت بیماری را می گذرانند و هچنین برای اشخاص متبلا به بیماری دریاگرفتگی تجویز می شود (کروست وپتلو). درشبه جزیره مالایا از آن مشروبی درست می کنندکه برای رفع تشنگی در موارد تب می خورند (هوپر).

در اندونزی برگهای خردشده آن را روی محل سوختگی و مفاصل سفت شده می مالند (هاسکارل ، فیله وهین) . ساقه ها و شاخه های آن را روی مفاصل روماتیسمی سفت شده می بندند (آدریانی وکرویت ).

نوعی ازآن که دارای غده قرمز قهوه ای رنگ است که برای اسهال خونی مفید است (فاکس) . و شیره غده خام گیاه را روی  سوختگی می مالند تسکین می دهد (وبه).  از غده ارغوانی رنگ آن در موارد بیماری قندبه کار برده می شود (کوی زمبینگ). در هندوستان از ریشه گیاه به عنوان ملین استفاده می شود و ازسرشاخه های له شده گیاه به صورت ضماد برای رسانیدن دمل استفاده می شود.

نظرات 0 + ارسال نظر
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد